شهلا ریاحی در سن ۱۷ سالگی برای نخستین بار پا به صحنه تئاتر گذاشت و وارد دنیای هنر شد، بازیگری توانا و مثال زدنی که با تشویق و همراهی همسرش، اسماعیل ریاحی، مدارج ترقی را خیلی زود پیمود و توانست لقب اولین زن کارگردان ایران را به نام خود ثبت کند.
زندگینامه شهلا ریاحی
شهلا ریاحی، با نام اصلی قدرتالزمان وفادوست، متولد بهمن ماه ۱۳۰۵ تهران بود٬ نخستین تجربه تئاترش، نمایش «سیاست هارونالرشید» به کارگردانی معزالدیوان فکری بود. بعد از آن با همراهی و همکاری همسر فیلمنامه نویس خود، در سال ۱۳۳۰ اولین حضورش در سینما را رغم زد، با فیلم «خوابهای طلایی» باز هم به کارگردانی آقای معزالدیوان فکری.
خانم ریاحی در کنار بازی در سینما و تئاتر، مجری چند برنامه کودک بود و به فعالیت گویندگی و دوبله در رادیو و تلویزیون، در کنار بزرگان این هنر نیز مشغول بود و فیلمهایی مانند «دلیجان آتش» و «بر باد رفته» با صدای او در میان سینما دوستان ایرانی، ماندگار شدند.
او در سال ۱۳۳۵ و تنها بعد از چند تجربه بازی در فیلم سینمایی، تصمیم به ساخت فیلم «مرجان» گرفت و نامش را به عنوان نخستین کارگردان زن در سینمای ایران جاودانه کرد. فیلم مرجان داستانی درباره کولیهای مهاجری دارد که در حاشیه روستایی ساکن میشوند. خانم ریاحی علاوه بر هدایت بازیگران، خود نیز در این فیلم نقشآفرینی کرد.
در کارنامه فعالیتهای هنری شهلا ریاحی بازی در بیش از ۷۰ عنوان فیلم سینمایی، ۲۷ فیلم و سریال تلویزیونی و ۲۶ نمایشنامه به چشم میخورد. «خانه خراب» آخرین فیلم او پیش از انقلاب بود و حضور افتخاری و کوتاه او در «نهنگ عنبر ۲» به کارگردانی سامان مقدم، آخرین حضورش در سینما.
او با کارگردانهایی از جمله نصرت کریمی، پوران درخشنده، کامبوزیا پرتویی، مسعود جعفری جوزانی، تهمینه میلانی، داریوش فرهنگ و علی حاتمی همکاری کرده است و با بازیگرانی مانند محمد علی فردین، رضا بیک ایمانوردی، جلال پیشواییان، فروزان، جمیله شیخی و سوسن سلیمی همبازی بوده است.
فیلم های شهلا ریاحی
از فیلمهای سینمایی با بازی شهلا ریاحی میتوان به «پرنده کوچک خوشبختی» به کارگردانی پوران درخشنده و نویسندگی سوسن تسلیمی، «پرستار شب» به کارگردانی محمد علی نجفی، «گلنار» به کارگردانی کامپوزیا پرتویی، «دلشدگان» به کارگردانی زنده یاد علی حاتمی، «میخواهم زنده بمانم» به کارگردانی ایرج قادی و چند عنوان دیگر اشاره کرد.
سریال های شهلا ریاحی
سریالهای تلویزیونی شهلا ریاحی نیز کم و بیش در ذهن نسل پیش مخاطبان سینما ماندگار شدهاند، سریالهایی از جمله «ایتالیا ایتالیا» به کارگردانی نوذر آزادی، «در خانه» کار مشترک مسعود رسام و بیژن بیرنگ، «ازدواج پرماجرا» ساخته منوچهر پوراحمد و «همسایه ها» به کارگردانی حسن فتحی.
همسر خانم ریاحی، اسماعیل ریاحی، که کارگردان و فیلمنامه نویس سینمای قبل از انقلاب بود در سال ۱۳۸۹ درگذشت و دو فرزند، یک دختر و یک پسر، حاصل ازدواج آنها بود. خانم ریاحی در سالهای آخر زندگی پربارش به بیماری آلزایمر مبتلا بود و به نقل از پسرش، منوچهر ریاحی، هنرمندان زیادی به دیدن او آمده بودند.
در سال ۱۳۹۴، هم زمان با اکران فیلم «شیفت شب» به کارگردانی نیکی کریمی، طی مراسمی از خانم شهلا ریاحی، به عنوان نخستین کارگردان زن ایرانی تجلیل شد.
شهلا ریاحی در شامگاه سهشنبه، دهم دی ماه ۱۳۹۸ چشم از جهان فرو بست.
مطالب مرتبط:
بیوگرافی شهلا ریاحی اولین کارگردان زن سینمای ایران به همراه عکس