لطیفه ایری رقص سماع چیست و چه فلسفه ای دارد؟ در مورد این رقص عرفانی چیزی شنیدی؟ یا برات نا آشناست؟ باید بگم که قراره در این مطلب به طور کامل توضیحاتی داده بشه. این رقص نوعی از حرکات روحانی و عرفانی است که در آیین صوفیان جهت پرستش عارفانه خداوند صورت می گیره. البته این نوع رقص برای کسانی جز افرادی که ریاضت کشیده اند ممکن نخواهد بود!! این رقص درواقع حالتی از خلسه است که برای این افراد رخ می دهد و حرکاتی کاملا تکراری دارد. برای اینکه بهتر متوجه بشی رقص سماع چیست و چه تاریخچه ای داره، بهت پیشنهاد میکنم که با ادامه این مطلب همراه باشی.
رقص سماع چیست و چه فلسفه ای دارد؟
معنی رقص سماع چیست
کلمه سَماع به معنی شنیدن، شنوایی و آوای گوش نواز است. اما کلمه سماع در اصطلاح صوفیه یه نوع حالت جذبه و از خویشتن جدا شدن با حالتی غیر ارادی است که اختیار عارف تأثیری در ظهور آن ندارد! البته صوفیان معتقدند که سماع حالتی در قلب و دل ایجاد میکنه که بهش “وجد” گفته میشه و این وجد باعث حرکات بدنی میشه! اگر این حرکات غیرموزون باشد “ اضطراب” و اگر حرکات موزون باشد، کف زدن و رقص است. (چه جالب!)
تاریخچه سماع از روزگاران قدیم
در مورد تاریخچه دقیق این رقص عرفانی اطلاعات دقیقی در دسترس نیست اما به صراحت میشه گفت که این رقص فقط ریشه در اسلام ندارد و تاریخ برپایی آن به چند هزار سال پیش بر میگرده. امروزه هم در سراسر جهان این مراسم در حال برگزاریه اما تعداد آنها بسیار محدود است و بعضی از این مراسم ها جنبه نمایشی دارن تا گردشگران رو جذب کنند. این مراسم های نمایشی در برخی از شهر های ترکیه همه روزه برگزار میشه و در شهرهایی مثل قونیه و مراکز فرهنگی آن بیشتر از بقیه جاها در حال برگزاری هستند.
مراحل این رقص عرفانی چیست؟
میخوای بدونی که مراحل رقص سماع چیست و به چه صورتی اجرا میشه؟ باید بگم که رقص سماع در ابتدا با آیاتی از قرآن کریم و “نعت ”(یا ستایش پیامبر) آغاز میشه و بعد از آن در اصطلاح “سلام” و کسب اجازه از درویش اصلی برای انجام مراسم صورت میگیره، و بعد از کسب اجازه، مرشد ها دست راست خودشون رو روی شانه چپ و دست چپ خودشون رو روی شانه راست قرار میدن (نشانه ای از یکتا پرستی) و شروع به چرخیدن با اصولی خاص میکنن ( پای چپ ثابت و پای راست 360 درجه و به معنای گردش 72 ملت می چرخد) و به تدریج دست های خودشون رو به سمت آسمان باز میکنن و می چرخند تا به گنج معنوی و آسمانی خود دست پیدا کنن.
مکان مراسم رقص سماع در کجاست؟
این رقص در مکان های باز و با فضای کافی انجام میشه چون در این رقص، دراویش دور یه دایره می چرخند که نماد کمال و یکپارچگی است. در واقع دایره نماد خدا هم هست، چون در متنی قدیمی آمده که خداوند همچون دایره‌ای است که مرکزش همه جا و محیطش هیچ جا نیست! میشه گفت که دایره چون آغاز و انجامی نداره، دلالت بر ابدیت دارد.
معرفی آلات موسیقی رقص عرفانی سماع
میخوای بدونی که آلات موسیقی مورد استفاده در رقص سماع چیست و چه معنایی دارند؟ باید بگم که در این رقص از آلات موسیقی مثل: ازنی، رباب، دف (دايره)، تنبور، كمانچه، كمان، تار استفاده میشه. برای مثال در رقص سماع، آلت موسیقی دف به معنای فرمان “باش” خداوند است! البته آلات دیگری که در موسیقی این مراسم استفاده میشه هرکدام معنای خاص خودشون رو دارند.
مفهوم رقص سماع چیست و رد پای حضرت مولانا
و در پایان مفهوم رقص سماع چیست و دلیل حضور حضرت مولانا در این رقص چیست؟ در مفهوم نوعی روش برای رسیدن به عشق الهی است و طبق یادداشت های بجا مانده از قدیم الایام، به نظر میرسه که مولانا جلال الدین محمد بلخی هم از طرفداران رقص سماع بوده! مولانا به شدت عاشق و طالب حق بوده و حتی شمس هم از این همه علاقه مولانا به وجد آمده بوده. جالبه بدونی که شیفتگی مولانا به سماع آن چنان زیاد بوده که پس از آگاهی از کشته شدن شمس هم مراسم رقص سماع رو به جای آورده!
امیدوارم تونسته باشی با فسلفه رقص سماع و مفهوم آن بیشتر آشنا شده باشی. اگه اطلاعات دقیق تری در این مورد داری حتما با ما به اشتراک بگذار…
منبع ایرانی: سایت “ویستا“
مطالب مرتبط:
سلام لطیفه جان
مطالب خیلی برام مفید و کامل بود
مرسی ازت
ممنونیم بسیار عالی بود.
سلام دم شما گرم دارم یواش یواش باحضرت مولانا وتفکراتش آشنا میشم بهم حس خوبی میده مطالب شما رو پسندیدم فک کنم دارم یه راهی رو شروع میکنم