ژاله مردم ایلام یا عیلام در زمان امپراطوری ایلام، باور ها و خدایان مختلفی داشتند. دین و اعتقادات آن ها با باور های مردم بین النهرین در ارتباط بود. اما با وجود خدایان متعدد، تعدادی خصوصیات بود که در مورد همه ی آن ها مشترک بود. به عنوان مثال در دین ایلامی ها احترام به زن و مقدس شمردن مادر بسیار دیده می شد. اما محبوب ترین خدای ایلامی کدام بود؟
ایلامی ها چه کسانی بودند و در چه دوره ای میزیستند؟
ایلامی ها یا به اصطلاح عیلامی ها، نام قومی ایرانی بود که در جنوب غرب ایران زندگی می کردند. عیلامی ها تمدن بسیار بزرگی داشتند. این قوم از سال ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد تا هزاره نخست، در منطقه وسیعی از ایران زندگی می کردند. امپراطوری عیلام یا همان ایلام، یکی از بزرگترین امپراطوری های تاریخ ایران به شمار می آید.
اما این امپراطوری عمر کمی داشت و بسیار زود از بین رفت. عیلام نامی بود که در اصل مردم بین النهرین، یعنی سومری ها و اکدیان بر قومی که در منطقه خوزستان کنونی ایران زندگی می کنند گذاشته بودند. اما عیلامی خود را با نام هَلتَمتی صدا می زدند.
عیلام در واقع به زبان بین النهرین، به قومی گفته می شود که در بلندی ها و ارتفاعات زندگی می کنند. این قوم به پادشاهان هخامنشی خط آموختند و شهر شوشا را نیز برپا داشتند. عده ای معتقد هستند که عیلامی ها در ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد، از سمت دره سند و به وسیله قایق به این ناحیه آمده اند. اما عده ای دیگر عقیده دارند که این قوم از پاکستان به این ناحیه کوچ کرده اند.
محبوب ترین خدای ایلامی چه نام داشت؟
در ایلام خدایان و الهه های زیادی وجود داشت. با توجه به طائفه و قوم های ایلامی ها این خدایان متفاوت بودند. اما چیزی که در تمام آن ها مشترک بود، این است که ایلامی اطمینان داشتند که تمام خدایان یک قدرت اسرار آمیز و فوق طبیعی دارند. آن ها ایت قدرت را به وسیله کلمه کیتِن بیان می کنند. این کلمه ایلامی به اکَدی با تغییر شکل به صورت کیدِنُو وارد شد.
در اواسط سال های هزاره دوم قبل از میلاد، کم کم محبوب ترین خدای ایلامی در بالاتر از خدایان دیگر قرار گرفتند. چهار عدد از آن ها از محبوب ترین خدایان ایلامی به شمار می آیند. اما محبوب ترین خدای ایلامی کدام است؟
اینشوشیناک محبوب ترین خدای ایلامی
می توان گفت که محبوب ترین خدای ایلامی اینشوشیناک است. آثار زیادی مربوط به این الهه وجود دارد. این آثار در منطقه حکومتی ایلامی ها کشف شده اند. در این آثار می توان به این قضیه پی برد که خدای اینشوشیناک محبوب ترین خدای ایلامی بوده است. این الهه از همان ابتدای شروع قدرت ایلام در جنوب غربی ایران تا سقوط آن ها در قرن هفتم قبل از میلاد، اینشوشینک در میان خدایان بزرگ جایگاه ویژه ای داشته است.
او خدای شهر شوش بود. این الهه یکی از همسران الهه کی ریریش محسوب می شود. او قاضی مردگان بود و در گور آن ها به قضاوت درباره مردگان می پرداخت. او و نهونت (خدای خورشید) هر دو الهه روشنایی و تاریکی بودند.
هومبن یکی دیگر ازخدایان محبوب ایلامی
در راس خدایان ایلام، هومبن قرار داشت. او در سراسر ایلام پرستش می شد. هومبن نیز به عنوان همسر کی ریریش و همچنین پینیکیر به حساب می آمد. هومبن به خدای آسمان معروف بود. الهه هومبن از مقام و منزلت ویژه ای برخوردار بود. هینتس در مورد هومبن گفته است: خدایی که روی تختی در نقش برجسته کورانگون واقع در کوه های بختیاری نشسته و یک ظرف آب در یک دست و سر ماری در دست دیگر دارد، همان هومبن یا خدای آسمان ایلام است.
شیموت یکی از محبوب ترین خدای ایلامی
شیموت به عنوان قاصد خدایان در میان ایلامی ها معروف بود. او در بین خدایان ایلامی به عنوان منادی قدرتمند خدایان مشهور شده بود. اهمیت این الهه، از آن نظر بوده است که، آن ها معتقد بودند او دارای نفوذ گسترده ای در سراسر کشور ایلام بوده است.
نهونت
این الهه به عنوان خدای خاص اجرای قانون و همچنین خدای خورشید شناخته می شد.
شزی
این خدا به عنوان الهه رودخانه ای که به منزله قاضی آزمایش ها در مورد توسل، در محاکمات حاضر می شد.
نپیر
الهه نپیر خدای ماه بود که دارای القاب پدر یتیمان و درخشان بود.
خدایان ایلامی
عهدنامه ای در ایلام وجود دارد که از قدیمی ترین متن های بازمانده از عیلامی ها به شمار می آید. این عهد نامه مربوط به سال ۲،۲۸۰ پیش از میلاد است. در این متن مشاهده می شود که در عیلام ۶۴۰ سال پیش از میلاد، این خدایان پرستش می شدند. در میان خدایان آن زمان پنیی کر یکی از محبوب ترین خدای ایلامی محسوب می شد.
پنیی کر به عنوان خدای آسمان شناخته می شود. مردم بین النهرین پنیی کر را نوعی ایشتار می نامیدند. ایشتار در واقع به معنی بزرگ مادر خدایان بود. به این امر که یک خدا و الهه را بزرگ تر و جدا از ساید الهه ها میدانستند، نشان دهنده آن‌است که پیروان مذهب عیلامی، جنبه مادر سالاری به آن می دادند.
اما کم کم پس از آن، خدایان دیگر نیز به وجود آمدند. خدایانی مانند هومبن، ایشوشیناک، نپیر، شزی، نهونت، شیموت و غیره نیز وجود داشتند. که در آن دوران ایشوشیناک، محبوب ترین خدای ایلامی به شمار می آمد.
کلام آخر
تمدن ایلام یکی از مهم ترین تمدن های باستانی ایران بوده است. این تمدن قبل از تشکیل حکومت های آرایایی هخامنشی و ماد بوده است. مرکز این تمدن، شوش بود. یکی از مهم ترین رکن هتق تمدن ایلامیان، جهان بینی خاص آن ها و همچنین مذهبشان بوده است. محبوب ترین خدای ایلامی در آن زمان اینشوشیناک بود. شما می توانید نظرات و سوالات خود را برای ما بنویسید.
مطالب مرتبط:
سلام تمدن بزرگ ایلامی هنوز تاریخ زنده دارد که اکنون سال ۷۰۴۶ میترایی آیین ایلامیان و خدایان متعدد را آیین ایلامی مهر ورزی و نیک اندیشی بوده خورشید ماه و ۴ عنصر مقدس شمرده میشدن و تاریخ گمشده آرام که به اعتقاد خودشان سرزمین خدایان را مالک بودند تمدن اسلامی روزها بسیار دارد که در آینده دنیا را شوکه خواهد کرد و مصر و سومر و بابل را با اختلاف پشت سر خواهد گذاشت بزرگ ترین روزهای ایام سر به موهر مانده است امید است که روزی تمام مردم ایران به تاریخ و فرهنگ سرزمین اساطیری احترام بگذارند
سلام ممنون از اطلاعاتتون 🙂
بله دقیقا ولی تا این مردم سر از گرد و خاک بردارن تمومیمه تمدن هامون به فنا میرود ..